حا د
معمولاً به وسیلهٔ عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مشخص میشود که معمولاً منشأ ویروسی دارد.
اگر که عامل باکتریایی باعث سینوزیت باشد، این ۳باکتری در آن دخیل است:
۱-استرپتوکوک نومونیا ۲-هموفیلوس آنفلوانزا ۳-مورکسلا کاتارهالیس
***شایعترین باکتری ایجاد کنندهٔ سینوزیت،هموفیلوس آنفلوانزا است***
*** سینوزیت ویروسی معمولاً ۷-۱۰ روز طول میکشد***
*** سینوزیت حاد از قارچ هم منشأ می‌گیرد که در بیماران دیابتی و آنهایی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مثل ایدز یا بیماران پیوندی که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده میکنند،دیده میشود و میتواند تهدید کنندهٔ حیات باشد***
مزمن
طبق تعریف سینوزیتی مزمن است که بیش از ۳ ماه طول بکشد. که میتواند ناشی از بیماریهای مختلف باشد که التهاب مزمن سینوس به عنوان یک علامت شایع است.
چطور می‌توان علایم سینوزیت را تشخیص داد و درمان مناسب برای آن چیست؟
دكتر ژانت سروش، متخصص عفونی، اطلاعات كاملی درباره نشانه‌ها، عوارض و روش‌های درمانی انواع سینوزیت را به‌طور كامل شرح می‌دهد.
سینوسهای مجاوربینی(paranasal sinuses): حفره های توخالی و پـر از هـوایی هستـنـد کـه در مـیان استخوانهای صورت و جمجمه قرار گرفته و با حفره بینی در ارتباط می بـاشنـد. در هـر طــرف صورت 4 عدد سینوس وجود دارد که عبارتند از:
1- سینوسهای فکی (maxillary sinuses):در زیر چشمها و در استخوان گونه واقع میباشند.
2- سینوسهای پیشانی(frontal sinuses):در بالای چشمها و در استخوان پیشانی واقع میباشند.
3-سینوسهای اتموئید و یا پرویزنی(ethmoid sinuses):بین چشمها و بینی و در استخوان پرویزنی واقع میباشند.
4- سینوسهای شب پره ای(sphenoid sinuses):در پشت سینوس پرویزنی و چشمها و در مرکز استخوان جمجمه زیر غده هیپوفیز واقع میباشند.
پیدایش و رشد سینوسها:
1-سینوسهای پیشانی تا سن 5-10 سالگی وجود ندارند. این سینوسها از سن 7 سالگی به بعد پدید می آیند.
2-سینوسهای فکی و پرویزنی از بدو تولد وجود داشته و تا 18 سالگی به رشد خود ادامه می دهند.
3-سینوسهای شب پره ای در سنین بلوغ ظاهر می گردند.
كار سینوسها در بدن چیست؟
سینوسها در ناحیه فك و صورت قرار دارند و از بدو تولد نوزاد در بدن تشكیل میشوند. این اعضا، حوزه‌های توخالی هستند كه قسمتی از صورت و جمجمه را اشغال می‌كنند و عملا كار فیزیولوژیكی زیادی در بدن انجام نمیدهند ولی اگر دچار التهاب، عفونت و ترشح غیرعادی شوند، علایمی ایجاد می‌كنند كه به آن التهاب سینوس یا سینوزیت می‌گویند. باید بدانید كه سینوسها به خودی‌خود مشكلی برای سلامت بدن ایجاد نمی‌كنند و در عین حال، كار خاصی نیز انجام نمیدهند اما اگر به دلایلی این حفره‌ها دچار التهاب شوند به شكل سینوزیت ظاهر میشوند و در این صورت مشكلاتی را برای فرد به وجود می‌آورند.
معمولا سینوزیت از یك سرماخوردگی ویروسی معمولی شروع میشود كه اغلب، التهابی كه بر اثر این ویروس در مخاط سینوس ایجاد میشود، خودبه‌خود و بعد از گذشت چندروز بهبود پیدا می‌كند و احتیاجی به آنتی‌بیوتیك یا درمان‌های دیگر نیست. ولی گاهی اوقات به دنبال سرماخوردگی ویروسی، علایم سینوزیت ادامه پیدا می‌كند و بیش از یك هفته یا 10روز هم ادامه پیدا می‌كند.
وظایف سینوسها:
1-سبک شدن استخوان جمجمه و استخوانهای صورت.
2-افزایش رزونانس (تشدید) صدای انسان.
3-ایجاد یک بافر (ضربه گیر) در برابر ضربات وارده به سر و صورت.
4-مرطوب و گرم کردن هوای تنفسی.
5-تصفیه هوای تنفسی.
6-عایق بندی ساختارهای حساس از قبیل ریشه دندانها و چشمها در برابر نوسانات سریع دمایی حفره بینی.
نکته:سینوسهای مجاور بینی توسط سوراخهای ریزی بنام(ostium/ostia) به حفره بینی مرتبط می باشند. توسط این روزنه ها(مجاری) تبادل هوایی صورت گرفته و ترشحات سینوسها تخلیه میگردد.
نکته:موکوس(mucus) یک ترشح لغزنده مخاطی است. موکوس یک کلوئید چسبناک و غلیظ که حاوی آنزیمهای آنتی باکتریال نظیر لیزوزیم و پادتنها (ایمنوگلوبینها) است. موکوس بطور طبیعی سفید و یا بی رنگ است. وظایف موکوس در سیستم تنفسی عبارت است از: مقابله با عوامل میکروبی و محافظت از ششها با به دام انداختن ذرات خارجی که همراه با هوای تنفسی وارد بینی میگردند.
نکته:بطور طبیعی مخاط سینوسها و بینی از مژکهای میکروسکوپی موسوم به سیلیا (cilia) پوشیده شده است. این مژکهای ضرباندار با حرکات ریتمیک به سمت عقب و جلو به مانند یک جاروب میکروسکوپی موکوس، میکروبها، ذرات محرک، گردو غبار و مواد حساسیت زا را به دام انداخته و به سمت سوراخهای بینی و یا پشت حلق و معده می رانند.
نکته: آب و هوای سرد باعث میگردد فعالیت مژک های مخاط بینی و سینوسها کاهش یافته و یا کاملا متوقف گردند. این امر باعث آبریزش بینی میشود. همچنین موکوس در هوای سرد غلیظ ترمیشود، از اینرو هنگامی که شما از هوای آزاد به داخل منزل می آیید، موکوس رقیق تر شده و مجددا دچار آبریزش بینی میگردید.
نکته:استعمال سیگار و آلودگی هوا میتوانند حرکات مژکها را مختل و یا متوقف سازند.
نکته: به هر علت که مخاط سینوسها ملتهب شود، سبب مسدود شدن منافذ (راه های ارتباطی) میان سینوسها و بینی میگردد. احتباس هوا، موکوس و چرک باعث ایجاد فشار به دیواره سینوسها میگردد. همچنین وقتی هوا نمیتواند وارد سینوسها شود، خلاء ایجاد شده ایجاد درد خواهد کرد. انسداد راههای ارتباطی موکوس (ترشحات سینوسها) را به یک محیط مستعد برای رشد میکروبها تبدیل میکند.
طبق محل، چندین جفت سینوس پارا نزال وجود دارد :
۱- سینوس فرونتال
۲- سینوس اتموئید
۳-سینوس ماگزیلاری
۴-سینوس اسفنوئید
*سینوس اتموئید خود به چند سینوس تقسیم میشوند*
·ماگزیلاری: فک بالا ==> درد یا فشار در فک بالا (گونه) مثل دندان درد، سر درد
·فرونتال: پیشانی ==> درد یا فشار در سینوس فرونتال(واقع شده در بالای چشمها ==> سر درد
·اسفنوئید ==> درد یا فشار در پشت چشم اما اغلب اشاره به راس یا بالای سر دارد
**تئوری های اخیر حاکی از همراهی سینوزیت با بیماریهای درگیر کننده راههای هوایی مثل آسم و همراهی با علائمی چون سرفه است**
علایم و نشانه‌های بیماری سینوزیت چیست؟
از علایم بیماری سینوزیت می‌توان به ترشح بینی اشاره كرد كه از حالت شفاف به صورت چركی، زرد یا سبزرنگ تبدیل میشود. معمولا بیماران از سردردهای مزمن شكایت می‌كنند به خصوص وقتی سرشان را به سمت جلو یا پایین حركت می‌دهند احساس پری یا سنگینی در این ناحیه می‌كنند. از آنجایی كه ترشحاتی كه از سینوس در پشت حلق جمع میشود هنگام دراز كشیدن فرد آن را بیشتر تحریك می‌كند. بنابراین، بیمار دچار سرفه‌های مداوم در طول شب یا زمان خوابیدن میشود كه هنگام دراز كشیدن این حالت شدت پیدا می‌كند.
ممكن است در مراحل حاد سینوزیت، بیمار دچار تب شود ولی اگر مدت، بیماری از دو یا سه هفته بیشتر شود به آن سینوزیت مزمن اطلاق میشود و معمولا در این نوع سینوزیت، دیگر ابتلا به تب وجود ندارد. علایم بیماران در سینوزیت مزمن نیز شبیه بیماران مبتلا به نوع حاد آن است. بیماران مبتلا به سینوزیت مزمن نیز از ترشحات غلیظ چركی از بینی، پشت حلق، سرفه‌های مزمن به خصوص در حالت دراز كشیدن و سردردها و سنگینی صورت شكایت می‌كنند. در اینجا روی این مساله تاكید می‌كنم كه برخلاف تصور عامه مردم كه اغلب فكر می‌كنند كه سردرد در ناحیه پیشانی، ناشی از سینوزیت است باید بگویم كه سردردها میتوانند علل مختلفی داشته باشد و صرفا هر سردرد یا احتقان بینی، ناشی از سینوزیت نیست.
اگر فردی دچار سردردهای مزمن و آزاردهنده میشود، حتما باید با پزشك متخصص مغز و اعصاب مشورت كند تا علل دیگر نیز مورد بررسی قرار گیرد. بیماران به هیچ‌عنوان نباید بدون تجویز پزشك به طور خودسرانه برای سینوزیت خود آنتی‌بیوتیك مصرف كنند، چون باعث وخیم‌تر شدن وضعیت و عوارض دیگر میشود.
علایم سینوزیت:
1-احساس درد و یا فشار در پیشانی، گیجگاه ها، گونه ها، بینی، پشت و یا دور چشم ها.
2-تنفس از راه بینی دشوار میشود.
3-تخلیه ترشحات غلیظ، زرد و یا سبز رنگ از بینی و یا پشت حلق.
4-کاهش حس بویایی و چشایی.
5-گرفتگی و احتقان بینی، آبریزش بینی.
6-درد در فک فوقانی و یا دندانهای آرواره بالا.
7-سر درد هنگام برخاستن از خواب که با خم شدن به طرف جلو بدتر میشود.
8-بوی بد دهان.
9-گوش درد-احساس گرفتگی گوشها.
10-خستگی.
11-سرفه (در هنگام شب تشدید میشود)، گلو درد.
12-حالت تهوع و استفراغ.
13-علایم سرماخوردگی ای که به درمان پاسخ نمیدهند.
14-درد و تورم در ناحیه صورت.
15-احساس سنگین بودن سر.
علایم سینوزیت های خاص:
1-سینوزیت فکی: درد در فک بالا و دندانهای فک فوقانی-گونه ها حساس به لمس می شوند.
2-سینوزیت پیشانی: لمس و فشار اندک به پیشانی ایجاد درد میکند.چشم ها حساس به نور میشوند.
3-سینوزیت شب پره ای: گوش درد، گردن درد، درد در عمق سر.
4-سینوزیت پرویزنی: تورم پلک ها و درد در ناحیه بین بینی و چشمها-حساسیت به لمس در دو طرف بینی-از دست رفتن حس بویایی .
تشخیص:
·علائم کمتر از ۱۰ روز: ویروسی
·عوارض بیشتر از ۱۰ روز: باکتریایی
·سیتی اسکن از سینوس نشان دهنده این است که آیا سینوزیت حاد هست یا نه
·سیتی اسکن برای تأیید تشخیص اینکه آیا مزمن است یا نه به تنهایی کافی نیست، برای تأیید تشخیص اینکه مزمن است یا نه ،اندوسکوپی بینی،سیتی اسکن ونشانه های بالینی نیاز است
علل بروز سینوزیت چیست؟
اولین علتی كه منجر به عفونت یا التهاب سینوس میشود، عفونتهای ویروسی است كه به دنبال اثراتی كه ویروس روی مخاط سینوس می‌گذارد آن را مستعد به التهاب و سینوزیت می‌كند و در این حالت سینوزیت چركی اتفاق می‌افتد. اغلب سینوزیت‌ها ویروسی هستند و باكتریال نیستند، ولی ممكن است به دنبال سینوزیت ویروسی، عفونت باكتریال نیز اضافه شود كه در آن صورت عفونت باكتریال ثانویه خواهیم داشت. 30 تا 50درصد سینوزیت‌های حاد باكتریال هستند و بقیه به صورت ویروسی و خودبه‌خود محدودشونده هستند و معمولا احتیاجی به درمان ندارند. برخی از عادت‌ها منجر به انسداد مجرای تنفسی بینی یا سینوس میشوند كه از مهم‌ترین آنها آلرژی‌ها هستند.
كسانی كه به آلرژی درازمدت و حتی آسم مبتلا هستند به دلیل مخاط ملتهب و انسداد نسبی كه در مجرای سینوس آنها وجود دارد مستعد این هستند كه به‌طور مكرر دچار سینوزیت چركی شوند. گاهی اوقات همین آلرژی و آسم منجر به تشكیل شدن پولیپ‌های بینی میشوند كه در نتیجه روی مخاط بینی برجستگی‌هایی را ایجاد می‌كنند و مجرای سینوسها را باریك یا مسدود می‌كند. بنابراین، ترشحات سینوس به راحتی تخلیه نمی‌شود و از علت‌های مهم سینوزیت‌های مكرر است. افرادی كه در فصل زمستان و حتی فصل‌های دیگر دچار سینوزیت‌های چركی میشوند حتما باید از نظر زمینه آلرژی و پولیپ‌های بینی مورد بررسی قرار گیرند.
انحراف تیغه یا سپتوم بینی، میتواند یكی دیگر از علل بروز سینوزیت باشد. انحراف تیغه بینی باعث میشود تا ترشحات سینوس، نتوانند به راحتی تخلیه شوند. در نتیجه، سینوزیت‌های چركی مكرر اتفاق می‌افتد. كسانی كه دچار انحراف بینی شدید هستند، سینوزیت‌های چركی به صورت پشت‌سرهم اتفاق می‌افتد. بنابراین بیمار باید این عیب آناتومی را با مراجعه به پزشك و درمان به موقع رفع كند در غیر این صورت سینوزیت‌های عفونی به طور مكرر برای بیمار اتفاق می‌افتد.
اینكه فكر كنید كسی كه دچار سرماخوردگی ویروسی میشود باید حتما از آنتی‌بیوتیك استفاده كند تا به سینوزیت چركی مبتلا نشود، تصور اشتباهی است چون لزوما هر فردی كه دچار سرماخوردگی ویروسی میشود بعدا به سینوزیت چركی مبتلا نمی‌شود. اغلب سینوزیت‌هایی كه با علایمی مانند سردرد، گرفتگی بینی، خلط پشت حلق و سرفه‌های شبانه، خود را نشان می‌دهند به دلیل التهاب مخاط ویروسی هستند و نیاز به درمان از طریق آنتی‌بیوتیك ندارند، فقط زمانی كه پزشك معالج تشخیص دهد عفونت ویروسی دوره‌اش تمام شده و علایم بیش از حد معمول ادامه پیدا كرده و منجر به سینوزیت چركی باكتریال شده است آنتی‌بیوتیك تجویز میشود تا عفونت سینوزیت چركی برطرف شود. ولی مصرف آنتی‌بیوتیك به عنوان پیشگیری از سینوزیت چركی كار كاملا نادرستی است.
تحریك‌های شیمیایی و آلودگی هوا نیز میتوانند از دیگر علت‌های بروز سینوزیت باشند. برخی افراد كه برحسب شغل‌شان با موادشیمیایی سروكار دارند یا در محیط‌هایی كه آلودگی هوا شایع است زندگی می‌كند با تحریك دایمی مخاط، علایمی شبیه سینوزیت پیدا می‌كنند و دچار پولیپ‌های بینی میشوند كه در نتیجه آن سینوزیت مكرر برای آنها اتفاق می‌افتد. به این نكته هم اشاره كنم كه لزوما علت سینوزیت، ویروس و باكتری نیست و گاهی اوقات علت آن میتواند قارچ نیز باشد به خصوص كسانی كه زمینه آسم و آلرژی دارند سینوزیت میتواند علت قارچی داشته باشد كه باز هم باید تحت معالجه پزشك متخصص قرار گیرد و درمان خاص برای این نوع سینوزیت را انجام دهند. migna.ir
بعبارتی دیگر عوامل ایجاد کننده سینوزیت اینها هستند:
1-آلرژی ها: با متورم و مسدود ساختن راههای ارتباطی و دهانه سینوسها و جلوگیری از تخلیه سینوسها. حساسیت میتواند به گرده گیاهان، مایت ها، شوره سر حیوانات، کپک ها، گرد و غبار و یا غذاها باشد.
2-عفونتهای ویروسی:آنفلوآنزا و سرماخوردگی باعث التهاب مخاط سینوسها و تورم آنها شده و با افزایش ترشح موکوس موجب انسداد روزنه ها می شوند. در 3 درصد بالغین و 20 درصد کودکان، سرماخوردگی به عفونت باکتریایی ثانویه و سینوزیت خواهد انجامید.
3-عفونت های باکتریایی: باکتریهایی که بطور طبیعی در مجاری تنفسی فوقانی بسر میبرند وقنی سیستم ایمنی بدن تضعیف شده و یا تخلیه سینوسها بدرستی صورت نمیگیرد، باکتریهای محبوس شده تکثیر یافته و ایجاد عفونت میکنند.
4-پولیپ های بینی: پولیپ رشد خوش خیم بافت مخاطی بینی است. پولیپ بینی در افراد مبتلا به آلرژی و آسم شایع میباشد. پولیپ ها میتوانند دهانه سینوسها را مسدود سازند.
5-عفونتهای قارچی:عمدتاً به علت تضعیف سیستم ایمنی بدن پدید می آیند. عفونتهای قارچی بیشتر در افراد مبتلا به آسم مشاهده شده و بیشتر سینوسهای فکی را درگیر می کنند.
6-ناهنجاریهای ساختار بینی: انحراف تیغه بینی و بزرگ بودن شاخک های بینی میتوانند منافذ سینوسها را مسدود سازد.migna.ir
7-آلودگی هوا: هوای آلوده معمولاً از ذرات مولکولی بزرگ تشکیل یافته اند که در مخاط گیر افتاده و ممکن است واکنش آلرژیک و التهاب مخاط را سبب گردند.
8-شنا کردن:شنا کردن در آب حاوی کلر باعث میشود مژک های مخاط بینی و سینوسها تضعیف شده و تخلیه ترشحات به خوبی صورت نگیرد. همچنین کلر باعث التهاب مخاط بینی میشود و فرد را مستعد عفونت باکتریایی میکند.
9-سیگار کشیدن: دود سیگار حرکت طبیعی مژک ها را کند و یا متوقف میسازد.تجمع موکوس نیز ایجاد عفونت و ترشح پشت حلق میکند.
10-اختلالات ضعف ایمنی بدن نظیر بیماریهای ایدز و فیبروز سیستیک.
11-عفونت دندانها: انتشار عفونت دندانهای آسیای فک بالا نیز میتواند باعث سینوزیت فکی گردد.
از چه روش‌هایی برای درمان سینوزیت استفاده میشود؟
همان‌طور كه گفتم به هیچ‌وجه درمان پیشگیری از طریق مصرف آنتی‌بیوتیك پیشنهاد نمی‌شود اما كسانی كه زیاد به سرماخوردگی ویروسی مبتلا هستند و استعداد بیشتری برای ابتلا به سینوزیت دارند باید بیماری زمینه‌ای آناتومی كه منجر به انسداد مجاری تنفسی شده را برطرف كنند. یعنی اگر فرد به انحراف بینی دچار است باید با عمل جراحی اصلاح شود و اگر به آلرژی مبتلا است آن را درمان كند تا سینوزیت به‌طور مكرر اتفاق نیفتد. اگر بتوانیم این عیب آناتومی را برطرف كنیم، فرد اگر دچار عفونت سرماخوردگی معمولی ویروسی شود میتواند با شست‌وشوی مكرر با محلول‌های سرم فیزیولوژیكی كه در داروخانه‌ها در دسترس است یا آب‌نمك استریلی كه خودمان می‌توانیم در منزل تهیه كنیم و بتوانیم از تجمع میكروب در حفره‌های سینوس جلوگیری كنیم. migna.ir
در نتیجه احتمال ابتلا به سینوزیت چركی را كمی كاهش دهیم. برای كسانی كه تشخیص داده میشود كه به سینوزیت چركی مبتلا هستند، انواع آنتی‌بیوتیك‌ها در دسترس است. آموكسی‌سیلین، آمپی‌سیلین، كوآموكسی‌كلاو و داروهای جدیدتری كه در بازار موجود است مانند آزیترومایسین را می‌توان برای درمان سینوزیت استفاده كرد. گاهی اوقات درمان این بیماری مشكل میشود و فرد به صورت مزمن دچار علایم میشود كه در این مواقع، حتما باید با نظر متخصص از تركیب چند آنتی‌بیوتیك استفاده شود، چنین بیماری حداقل دو هفته طول می‌كشد به این دلیل آنتی‌بیوتیك باید حفره‌ای پوشیده پیدا كند كه این عمل كمی مشكل انجام میشود در نتیجه به درمان آنتی‌بیوتیكی طولانی‌مدت احتیاج است.
در بعضی از سینوزیت‌های مزمن كه فرد بیشتر از سه تا چهار هفته علایم آن را دارد در صورت التهاب شدید و ضخامت مخاط سینوس نیاز به دخالت جراحی است. البته عمل جراحی به این معنا نیست كه حتما سینوسها باید باز شوند و شخص حتما به اتاق عمل برود، امروزه با تكنولوژی‌هایی كه در عمل پزشكی موجود است از طریق وسیله‌ای به نام سینوسكوب و یا آندوسكوپی بینی لوله‌های ظریفی را وارد مجاری بینی و سینوس می‌كنند و مخاط ملتهب و ضخیم‌شده سینوس را می‌تراشند و آن را برمی‌دارند. شخصی كه به سینوزیت مزمن دچار شده برای درمان، احتیاج به دخالت آندوسكوپی و جراحی نیز پیدا می‌كند و ممكن است به تنهایی با درمان آنتی‌بیوتیكی بهبود پیدا نكند.
درمان سینوزیت
- وقتی هدف از درمان باز کردن راه ارتباطی بین سینوس و حفره بینی است، استفاده از ضد احتقان‌های موضعی یا عمومی میتواند کمک‌کننده باشد.
- ممکن است بسته شدن راه ارتباطی، بر اثر آلرژی باشد که در این مواقع استفاده از داروهای ضدآلرژی مناسب است.
- زمانی که نشانه‌هایی از عفونت سینوسها وجود دارد باید از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده کرد.
- در بسیاری از موارد سینوزیت حاد که نشانه‌ای از عفونت مثل تب، ترشحات بد رنگ و درد شدید وجود ندارد، می‌توان با استفاده از ۱۰ مورد زیر، سینوزیت را بهبود بخشید:
۱- بخور: تنفس هوای مرطوب و گرم باعث کاهش تورم منافذ سینوسها خواهد شد. برای این کار روزی سه بار سر خود را روی ظرف آب جوش بگیرید و در حالی که حوله‌ای روی سرتان انداخته اید، به مدت ۱۵ دقیقه هوای گرم و مرطوب را استنشاق کنید، یا با استفاده از دستگاه بخور، هوای اتاق را مرطوب نگه دارید.
دقت داشته باشید هفته‌ای یک بار برای جلوگیری از رشد قارچ و کپک روی دستگاه بخور، آن را با مواد سفید کننده خانگی تمیز کنید.
۲- دوش آب گرم: آب گرم با افزایش جریان خون در سینوسها، اثرات ضد احتقانی (ضدگرفتگی) خواهد داشت.
۳- تنفس در هوای تمیز: از افراد سیگاری دوری کنید. در فصل گرده افشانی، در و پنجره‌ها را ببندید و کمتر بیرون بروید تا دچار حساسیت نشوید.
۴- رطوبت بینی: روزانه چند نوبت بینی خود را با آب نمک بشویید، زیرا آب نمک با اثرات ضد التهابی، تورم منافذ سینوسها را کم میکند.
۵- افزایش نوشیدن آب : روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید تا ترشحات بدن و سینوسها رقیق شوند.
۶- ورزش: نرمش روزانه به مدت ۲۰ دقیقه، باعث افزایش جریان خون در بدن و سینوسها میشود و از تورم منافذ آنها می‌کاهد.
۷- تغییر وضعیت خواب: با گذاشتن دو یا سه بالش زیر سر به هنگام خواب و بالا قرار گرفتن سر نسبت به تنه، محتویات سینوسها راحت‌تر تخلیه میشوند. خوابیدن بیش از حد به این دلیل که بدن در حالت افقی قرار دارد، گرفتاری سینوس را بیشتر میکند.
۸- عدم مصرف مواد محرک: شکلات و تنقلات ، گرفتاری سینوسها را بیشتر میکند.
۹- کاهش مصرف مواد لبنی: مواد لبنی در حد مفید آن مصرف شوند، نه بیشتر.
۱۰- کنترل داروهای مصرفی: برخی از داروهای استروژن‌دار و ضدفشارخون، میتوانند با تورم مخاط بینی مانع تخلیه ترشحات سینوسها شوند.
درمان گیاهی سینوزیت
- دم کرده کاسنی که از مخلوط یک قاشق چایخوری پودر ریشه کاسنی در یک فنجان آب جوشیده تهیه میشود.
- بخور گیاه بابونه
- بخور اوکالیپتوس
جراحی سینوزیت
معمولا ۲۰ درصد موارد سینوزیت با درمان‌های طبی رایج بهبود پیدا نمی‌کنند، یا گاهی وجود پولیپ یا انحراف در تیغه بینی، سبب انسداد راه ارتباطی میشود که در این موارد نیاز به جراحی است.
1- یکی از روش‌های موجود، جراحی تحت بیهوشی با استفاده از اندوسکوپ و لیزر سرد است.
2- Balloon sinuplasty روشی جدیدتر است. در این روش، بعد از قرار دادن یک کاتتر کوچک راهنما درون بینی، زیر دید اندوسکوپی، یک سیم هدایت کوچک وارد سینوس میشود. سپس بالن متسع میشود و به آرامی دیواره‌های مجرا را متسع میکند. خونریزی در این روش بسیار کم است و اکثر بیماران پس از ۱ تا ۲ روز به فعالیت‌های عادی خود می‌پردازند. در این روش هیچ‌گونه بافت یا استخوانی برداشته نمی‌شود، بلکه بخشی از استخوان به سمت دیگر هل داده میشود تا دهانه سینوس باز شود.
آیا بوی بد دهان ناشی از سینوزیت است؟
بوی بد دهان (هالیبروزیس) میتواند علت‌های زیادی داشته باشد كه تمامی آنها به حفره‌های دهان بازمی‌گردد. خرابی دندان، لثه، حضور میكروب‌ها روی مخاط زبان یا حضور میكروب‌ها روی سینوسها، حتی ناراحتی معده، مری و ریفلكس یعنی برگشت اسید معده همگی میتوانند از علل بوی بد دهان باشند. بنابراین سینوزیت چركی علت شایع بوی بد دهان نیست، ولی میتواند یكی از دلایل آن باشد. فردی كه به سینوزیت چركی مبتلا میشود به علت اینكه به طور دایم پشت حلق ترشحات چركی دارد، باعث بروز بوی بد دهان میشود ولی این مساله به معنای آن نیست كه فردی كه مرتب دچار بوی بد دهان میشود، مبتلا به سینوزیت است. اگر فرد دچار علایم سینوزیت مانند خلط چركی پشت حلق، گرفتگی و ترشحات بینی و سرفه‌های شبانه شود بوی بد دهانش میتواند به این علت ایجاد شده باشدكه با درمان سینوزیت این مشكل برطرف میشود.
كشیدن سیگار چه تاثیری روی وضعیت سینوزیت دارد؟
همان‌طور كه گفتیم، با تحریك مخاط بینی و سینوس، پلیپ‌های بینی و التهاب مخاط ایجاد میشود كه این التهاب‌ها به طور ثانویه موجب میشود تا ترشحات سینوس به راحتی تخلیه نشود و حفره‌ها پر از ترشحات چركی و در نتیجه سینوزیت چركی شود. موادشیمیایی، آلودگی هوا و آلرژن‌ها این موضوع را تشدید می‌كنند كه به طور قطع سیگار در رأس این مواد قرار دارد یعنی یكی از علت‌های اصلی كه باعث التهاب و تحریك مخاط بینی و سینوس میشود كشیدن سیگار است. سیگار میتواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم منجر به سینوزیت چركی مكرر شود مثلا در افرادی كه سیگاری هستند این مورد در فصل زمستان به وضوح دیده میشود كه هرچند با هر بار درمان آنتی‌بیوتیك كمی بهبود پیدا می‌كند ولی با ادامه دادن به سیگار كشیدن قطچرا آلرژی با سینوزیت اشتباه گرفته میشود؟
با توجه به اینكه برخی از علایم آلرژی مانند ترشحات دایمی و گرفتگی بینی به علایم سینوزیت شباهت دارد ممكن است در برخی موارد با آن اشتباه گرفته شود و در ضمن نكته مهم‌تر این است كه در بسیاری مواقع آلرژی و سینوزیت به طور همزمان ایجاد میشوند یعنی فردی كه مستعد آلرژی است مستعد ابتلا به سینوزیت نیز است. معمولا روش‌هایی برای تشخیص سینوزیت با آلرژی وجود دارد برای مثال فردی كه با علایم سینوزیت به پزشك مراجعه می‌كند سریعا شروع درمان انجام نمی‌شود، معمولا عكس رادیوگرافی ساده سینوس و در صورت لزوم، سی‌تی‌اسكن سینوس برای فرد بیمار صورت می‌گیرد، در آن صورت تشخیص سینوزیت چركی بسیار راحت انجام میشود چون به سادگی می‌توان حفره‌های بینی را مشاهده كرد كه پر از چرك و عفونت هستند در این صورت این بیماری دیگر با آلرژی اشتباه گرفته نمی‌شود.
عا سینوزیت دوباره عود می‌كند.
نظرات شما عزیزان:
